“İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun –öne alınmadığı takdirde– 2028’de yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylığını önlemeye yönelik siyasî yasak istemli davalar devam ederken, son olarak seçilme yeterliği olmadığına ilişkin bir iddia da ortaya atıldı. Bu iddia, İmamoğlu’nun geçerli bir yüksek öğrenim diploması olmadığı iddiasıdır.
Anayasa’mızın 101. maddesi uyarınca ‘Cumhurbaşkanı, kırk yaşını doldurmuş, yükseköğrenim yapmış, milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından, doğrudan halk tarafından seçilir.’
Ekrem İmamoğlu, 1988-1989’da KKTC’de Girne Amerikan Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde iki yıl öğrenim gördü; 1990’da ilân edilen yurt dışı (2. sınıf) yatay geçiş kontenjanına başvurduğu İstanbul Üniversitesi’nce kabul edilerek öğrenimine İşletme Fakültesi (İngilizce Bölümü)’nde devam etti; 1994’te bu Fakülte’den mezun oldu. Şimdi geçerliği tartışılan diplomayı bu Fakülte’den aldı.
Tartışma, İmamoğlu’nun İ. Ü. İşletme Fakültesi’ne yatay geçiş yaptığı dönemde Girne Amerikan Üniversitesi’nin henüz Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından tanınmamış olması nedeniyle yatay geçişin usulsüz olduğu iddiasına dayanmaktadır. Bu bağlamda tanıma, üniversite denkliğinin kabul edilmesidir. Yatay geçişin Anayasa’nın 130. maddesi uyarınca bilimsel özerkliği olan İstanbul Üniversitesi tarafından kabul edildiği ve İmamoğlu’nun öğrenimini İşletme Fakültesi’nde tamamlayarak diplomasını aldığı bir gerçektir. Aynı dönemde Girne Amerikan Üniversitesi’nden Türk üniversitelerine yatay geçiş yapan başka öğrenciler de vardır.
Yükseköğretim Kanunu’nun 44. maddesi (a) fıkrasına göre ‘Yükseköğretim kurumlarının önlisans, lisans ve lisansüstü düzeyindeki diploma programlarına kayıtlı öğrenciler, bu madde hükümlerine göre belirlenen ders kredileri ve diğer yükümlülükleri başarı ile tamamlamaları hâlinde; önlisans, lisans, yüksek lisans veya doktora diploması alır.’
Fakülte programlarında yer alan derslerin sınavlarını başarıyla vererek alınmış olan bir yüksek öğrenim diplomasını veren Üniversite tarafından 31 yıl sonra iptali, başka bir deyişle, geri alınması, kazanılmış bir hakkın ortadan kaldırılması anlamına gelir. Olağan koşullarda bir idarî işlem, İdarî Yargılama Usulü Kanunu’na göre iptal davası süresi olan (60 gün) içinde geri alınabilir. İşlemin yok hükmünde olması, açık hataya dayanması veya gerçek olmayan beyan ve belgelerle, hile ile elde edilmiş olması durumunda bu süre geçtikten sonra da geri alınabileceği, Danıştay tarafından kabul edilmektedir. Ama olayda böyle bir durum yoktur.
Dolayısıyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun yüksek öğrenim diplomasının iptali, hukukî istikrar, hukuk devleti ilkelerine aykırı olacaktır. İstanbul Üniversitesi’nin İmamoğlu’na 1994’te verdiği diplomayı 31 yıl sonra O’nun Cumhurbaşkanı adaylığını engellemek isteyenlerin siyasî emellerine alet olarak iptal etmek yoluna gitmemesi, reddetmesi, hukukun gereği olduğu kadar; hukukun üstünlüğüne inanan, hukuka güvenen vatandaşlarımızın da beklentisidir.”
(15.3.2025)