TMMOB Mimarlar Odası 6 Şubat 2023 Depremleri Tespit ve Değerlendirme Raporu’nda yapısal hasarların nedenlerini açıkladı.
Sözcü’de yer alan habere göre, 11-16 Şubat 2023 tarihleri arasında, Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan kurul tarafından bölgede yerinde yapılan inceleme ile saptamalar ışığında hazırlanan raporda yapısal hasarların nedeni şöyle sıralandı:
“Kentsel alanlarda yaşanan yapısal hasarların başlıca nedenlerinin, geçmişte yaşanan deprem hasarlarına benzer biçimde olduğu vurgulanarak şöyle sıralandı;
- Afet verileri dikkate alınmaksızın yapılan imar planları ve plan tadilatları,
- İmar affı yoluyla kaçak yapılaşmanın teşvik edilmesi, imar kurallarına aykırı proje ve
- uygulamalar, kaçak yapılar
- Tarım arazilerinin ve taşıma kapasitesi düşük zeminlerin yapılaşmaya açılması,
- Nitelikli mimarlık, mühendislik ve planlama hizmetlerinin yapı üretim ve denetim
- sürecinden dışlanması,
- Mesleki uzmanlık alanlarında teknik eleman yetersizliği ve denetim eksikliği,
- Yapı-zemin ilişkisinin kurulamaması, yapının yüküne uygun olmayan zeminlerde inşaat
- yapılması,
- Yüksek katlı yapılarla yapı yükünün artırılarak zemin-yapı ilişkisinin bozulması,
- Zemin sıvılaşması,
- Uygun temel seçimi yapılmamasından kaynaklanan hasarlar,
- Sismik yükleri dikkate almayan mimari ve taşıyıcı sistem tasarımlarının yapılması,
- Hatalı malzeme seçimi, işçilik ve uygulamalar,
- Düşük beton kalitesi,
- Düz donatı kullanımı ve yetersiz donatı sayısı,
- Gereken önlemler alınmadan asmolen ve kirişsiz döşemelerin kullanılması,
- Kullanım sürecinde yapılan müdahalelerden oluşan hasarlar,
- Yapıların giriş-zemin katlarında yer alan ticari fonksiyonlar (market, galeri, ofis vb
- işlevler) nedeniyle yapılan tadilatlar, geniş açıklıklar, asma katlar ve farklı kat yükseklikleri
- nedeniyle yumuşak kat ve kısa kolon etkisinin oluşması,
- Bitişik yapı düzeninde gerekli düzenlemelerin yapılmaması nedeniyle çekiçleme etkisinin ortaya çıkması,”