Ukraynalı aşırı milliyetçilerin kendisini, eşini yahut çocuklarını öldürülüp öldürmeyeceğini bilemeden geçen günlerini aktaran kadın, Ukraynalıların kendilerini ‘tanrı gibi’ sunarken, Rus asıllılara ‘aşağılık’ muamelesi yaptıklarını belirtiyor. Ukrayna ordusu ve aşırı milliyetçilerin Rusya tarafına kaçmalarına izin vermediğini ve bunu ancak para karşılığı yapabilenler olduğunu anlatırken, “Bu felaketten sonra benim için Ukrayna yok. Benim için öldü. Sadece Ruslar var” sözleri durumu özetliyor. Rusya ve Lugansk güçlerinin gelişiyle hayatın adım adım normalleştiğini belirten kadın, “Artık her yer güvenli. Bazı küçük sorunlar yaşanıyor. Bize yardım ediyorlar. Elektrik yok ama jenenatörlerle gelip evime her zaman olmasa da elektrik veriyorlar. Yiyecek ve su sağlıyorlar. Mobil telefonlar çalışıyor. Tıbbi bakım iyi. Klinikler açık. Hastane açtılar, sağlık bedava, para ödemiyorsun” vurgusu yapıyor.
Lisiçansk’ta NATO müzesi
Severedonetsk’e 10 kilometre kadar uzakta bulunan ve bir hafta kadar önce kontrol altına alınan Lisiçansk’da ise durum daha iyi. Bunda Ukraynalı milliyetçilerin Severedonetsk’teki ağır çatışmaların ardından tutunamayacaklarını anladıkları Lisiçansk’ı kısa süre içerisinde terk edip kaçmış olmalarının payı büyük. Rusya ve Lugansk güçleri Severedonetsk ve Lisiçansk’ta mayın temizliği dahil çalışmalar yürütürken, kalan insanlara yardım dağıtmayı sürdürüyor. Yollarda askeri konvoylara el sallayan kadınlar, erkekler, bisikletli siviller, hayatın bir an önce normale dönmesini istiyorlar.
Lisiçansk’ın ana caddelerinden birinde bir tarafta yardımlar dağıtılırken, diğer tarafta da Ukrayna ordusu ve milliyetçi lejyonların hızla kaçışıyla geride kalan askeri ekipman ve silahlar sergileniyor. Adeta ‘açık NATO müzesi’. Silah sistemleri arasında Ukrayna’nın NATO’dan aldığı tank ve zırhlı araçlar ile roketatarlar var. Hepsi iyi durumda ve Rusya ile müttefikleri Lugansk ve Donetsk Halk Cumhuriyetleri orduları tarafından kullanılacak. Yine Ukrayna ordusu NATO üyesi ülklerden aldığı çok namlulu silah sistemleriyle Donbass’ı rastgele vurmaya devam ediyor. Geceleri ara ara sıklaşan topçu atışları altında uyuyorsunuz. 2018’de de farklı değildi. Tabii ki Rusya ordusunun müdahalesi çatışmaların kaderini tamamıyla değiştirmiş durumda.
Ukraya tarafının Lisiçansk’ta sivilleri tahliyeye bile yeltenmemiş olması dikkat çekici. Severedonetsk’ten Lisiçansk’a giden topu topu 10 kilometrelik delik deşik yol ise çatışmalardan bağımsız olarak altyapının berbatlığı nedeniyle neredeyse bir saatlik dakikalık bir çileye dönüşüyor. 32 yıllık Ukrayna devletinin bu bölgeleri nasıl yoksul ve altyapısız bıraktığını anlatıyor.
Lugansk’a yeni hastane
Lugansk’ta ise 2014 darbesinden sonra Kiev kontrolünden çıkmış bölgede de hayat şartları zorlu. Ancak altyapı yatırımları hız kazanmış. Üç hafta önce temeli atılmış hastane inşaatı hızla tamamlanmakta. Kovid-19 krizi sırasında geliştirilen proje, 200 yatağıyla bölgenin ilk çok fonksiyonlu hastanesi olacak. İnşaat alanını ziyaret eden Lugansk Halk Cumhuriyeti lideri Leonid Paseçnik, cumhuriyetlerinde enfeksiyon hastalıklarını tedavi eden bir hastanenin daha önce bulunmadığını belirterek, tesisin kısa sürede tamamlanıp devreye gireceğini anlatıyor. Proje Rusya Federasyonu’nun katkısıyla hayata geçiriliyor.
Mariupol’de normalleşme
Severedonetsk ve Lisiçansk’da normalleşme yeni başladı. Kısa süre önce 20 Mayıs’ta Azovstal tesisindeki neonazi Azak taburunun teslim bayrağını çektiği Mariupol’de ise harıl harıl bir çalışma yürütülüyor. Donetsk ve Rusya güçlerinin kontrolü ele almasıyla yıkılan binaların yerine yenilerinin yapımına başlanmış. Beş katlı apartman bloklarındaki daireler evleri yıkılanlara bedava verilecek. Haziran ayında başlanan projeyi Rusya Savunma Bakanlığı yürütüyor. Sovyetler Birliği döneminden bu yana ordunun bu tür kamusal projelerde deneyimi bulunuyor. İnşaattan sorumlu yetkili Oleg Peçyonkin, yaklaşık 9 binden fazla sakin için 1011 apartman inşa edileceğini anlatıyor. Ticari ve ticari olmayan 12 benzer yerleşim projesi daha var. Projeler sosyal tesisler içeriyor. Altı bina ekim ayında, kalan altısı da kasımda tamamlanacak. Mariupol’ün yerel sakinleri de inşaatta istihdam ediliyor.
Mariupol’ün ilk çok fonksiyonlu hastanesi
Rusya Savunma Bakanlığı, Mariupol’ün ilk çok fonksiyonlu hastanesini de inşa ediyor. İnşaat alanının hemen yanında bir kardiyoloji kliniği var, ancak içinde gerekli ekipmanların bulunduğu çok fonksiyonlu hastaneye ihtiyacın büyük olduğunu söylüyorlar. 60 yataklı hastane için haziran başında başlatılan inşaatın eylül yahut ekim ayı gibi tamamlanması bekleniyor. Proje yerel nüfustan ve Rusya’dan 125 kişiye iş imkanı sağlayacak. Hastanenin başhekimi Sergey Orleansky Mariupollü. Yandaki kardiyoloji kliniğinin çok önceden onarılması gerektiğini ancak bunun yapılmadığını anlatıyor.
‘Hedef bir an önce Rusya ile entegrasyon’
Şiddetiyle ayağı yerden kesen mayınlar
Ele geçirilen ‘FETÖ’ kitapları
Rus ve Donbass güçlerinin Ukrayna askerlerinden ele geçirdiği materyallerin arasında, silah, bayrak ve mühimmatın yanı sıra FETÖ lideri Fethullah Gülen’e ait iki adet kitap bulundu.