0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yalan, aldatmak amacıyla bilerek ve gerçeğe aykırı olarak söylenen sözcüktür. (TDK, 2005: 2114) Yalan, felsefe tarihinde çokça tartışılmış bir konu değildir. Bunun nedeni, yalan söylemenin hemen her filozof tarafından mahkûm edilmesidir. Ne var ki kimi filozoflar yalanın yerine göre kullanılmasıyla yarar sağlayabileceğini düşünürler. (Kulak, 2017: 36) 

Devlet’in yazarı Platon ise yalanın toplum düzeninin sağlanmasında olumlu bir işlevi olacağından bahsetmektedir. Çeşitli toplumsal faydalar elde etmek maksadıyla bütün topluma söylenen bu yalan çeşidi onun için bir istisnadır. Zira normal şartlar altında “yalandan, tanrılar da insanlar da hep nefret ederler” ve “kimse özünün en üstün, en gerçek yanıyla, en üstün, en gerçek şeyler üzerinde adlanmaya razı olmaz. Özünün bir yalanın kölesi olmasını istemez” (2007, 72: 382a-382b) Yalan söylenmesi suçtur. “Yönetilenin yönetene yalan söylemesi, hastanın hekime, öğrencinin öğretmene yalan söylemesi kadar ya da gemicinin kaptandan gemi ve gemicilerin durumunu gizlemesi kadar büyük, daha da büyük bir suçtur” (2007, 78: 389c) ve yalan cezalandırılmalıdır. “Demek yöneten, şehirde birinin yalanını yakalarsa, Homeros’un dediği gibi: “İster bir sanat adamı olsun ister falcı ister hekim ister doğramacı”, onu cezalandıracak” (2007, 79: 389d) 

Onun yalanın söylenmesine dair ilk istisnası, yalanın düşmanlara söylenmesi ve dost bilinenlerin çılgınlıkla ya da bunaklıkla kötü bir şey yapmalarına engel olmakla başlıyor. (2007, 72-73: 382c) Bunu takip eden daha önemli istisna devleti yönetenin, devlet yararına ve düşman zararına olacak şekilde topluma yalan söyleyebilmesidir (2007, 78: 389c) Devlet idarecilerinin söyleyeceği yalan çeşidi gerekli yalandır.  

Yalanı sizlere felsefe bilimiyle anlatmaya çalıştım. Anlayacağınız  “beyaz yalan” ya da “zararsız yalan” diye tabir ettiğimiz yalanların aslın da düşmana karşı savunma açısından ya da olayları yatıştırma açısından kullanıldığını Platon’un, Devlet eserinde açıkladığı gibi kullanılması gerektiğini de okuduk. 

Peki, düşman yokken, bir kargaşayı yatıştırma ihtiyacı yokken bizler neden yalan söyleriz? 

Bununda birçok psikolojik nedenleri vardır ki hepimiz az çok biliyoruz. 

Birincisi kendimize güvenimizin az olması, 

İkincisi geçmişimizle utanmamamız, 

Üçüncüsü kaybetme korkusu ve daha birçok nedeni de sıralayabiliriz. 

Ve şunu da çok iyi biliyoruz ki yalan ciddi bir psikolojik rahatsızlıktır. Sürekli yalan söyleyen bir insan bir süre sonra kendi yalanına da inanamaya başlar ki ona artık doğruyu göstermek imkânsızdır. 

Peki, yalanlarla lider olmak, bir örgütü yönetmeye çalışmak sizce çok doğru mu? 

En vahimi de hiçbir yalan karanlıkta kalmaz bu doğanın ilahi gücüdür. Bilirsiniz kişi olayların içinde yaşadığı için yaşananları kimsenin bilmediğini zanneder ve ne haysiyeti kalır, ne güvenirliliği elbette ki buna önem veriyorsa… 

Ne üzücüdür ki size liderlik yapmak isteyen insanları seçen kitle de bu yalanlara ortak olmaya gönüllüdür. İşte toplum burada artık kokuşmaya başlar. 

Zira artık her şey legaldir ve yalan, dolan, aldatılmalar doğallaşmıştır. 

Demem o ki;  Bizler Allah’ın üstün kıldığı varlıklarız ve bu dünyaya bırakacağımız sadece onurumuz, haysiyetimiz diplomanızın yalanı olur ki buna da ne gerek vardır onu hiç bilmem ancak şerefin, dürüstlüğün yalanı olmaz bunun sahtesini üretemezsiniz ve eğer lider olmak istiyorsanız kitle  sizi siz olduğunuz için seçsin zira bir gün ayağınıza dolanan yalanların için de boğulup gidersiniz.  

Eğer, rahatsız olduğunuz bir sistemin içindeysek önce doğrulardan korkmamayı öğrenip, koyun gibi güdülmeye razı gelmememiz gerekmez mi? 

Platon’un dediği gibi “Yalan, düşmanlara karşı söylenirse, doğru yalandır” 

Biz düşman değiliz, bir kitlenin lideri bizi düşman bellediyse zaten o da bizden değildir! 

Bugün yalandan bahsettim ki hepimiz ufak tefek yalanlar söylemişizdir zira bu bir kitleyi kandıracak kadar büyük olmamalı ki arkamızdan borazan çalmasınlar… 

Şimdilik her zaman olduğu gibi hoşça kalın, akıl ve beden sağlığınızı korumaya çalışın!