Kanada’daki Toronto Üniversitesi’nden kuantum fizikçileri, devrimsel bir araştırmaya imza atarak ‘negatif zamanı’ gözlemlemeyi başardıklarını ileri sürüdü.
Euronews’de yer alan habere göre, negatif zaman, bir nesnenin aynı anda iki yerde olma olasılığı anlamına gelen süper pozisyon veya iki parçacığın birbirinden çok uzaktayken bile aynı durumda olabildiği dolanıklık gibi kuantum fiziğine içkin bir kavram.
Atomlar, elektronlar ve fotonlar gibi parçacıkların dünyası olan kuantım mekaniği, genellikle gündelik algımızla çelişen özellikler sergiliyor. Negatif zaman kavramı da bu çelişkilerin zirve noktalarından birini temsil ediyor.
Negatif zaman kısaca, sıfırdan daha kısa bir zaman dilimi anlamına geliyor. Öte yandan, büyük ölçüde teorik bir kavram olan negatif zaman bugüne dek hiç deneysel olarak kanıtlanmadı.
Bu kavrama odaklanan Toronto Üniversitesi fizikçileri, henüz hakem değerlendirmesinden geçmeyen makalelerin yer aldığı ArXiv’de yayınlanan araştırmada nesnelerin negatif zamanda ışık yayabileceğini gösterdiklerini ileri sürdü.
Araştırma makalesinde bir ışık darbesinin bir atom bulutu boyunca seyahat etmesinin ne kadar sürdüğü analiz edildi.
‘Saat ileriye değil geriye doğru hareket ediyor’
Işık bir atom bulutundan geçerken atomlar, geçici olarak fotonları (ışık parçacıklarını) emiyor ve onları serbest bırakmadan önce “uyarılmış” bir duruma geçiyor.
Yeni araştırmada atomların bu uyarılmış durumda kaldığı süre ölçüldü. Sonuçlar, zamanın negatif olduğu, yani sıfırdan az olduğu durumları gözler önüne serdi.
Araştırma ekibinden Josiah Sinclair, Scientific American’a yaptığı açıklamada, “Negatif bir zaman gecikmesi paradoksal görünebilir. Ancak burada atomların uyarılmış durumda ne kadar zaman geçirdiğini ölçmek için bir ‘kuantum’ saati inşa ederseniz, saatin ibresi belirli koşullar altında ileriye değil geriye doğru hareket edecektir,” dedi.
Zaman yolculuğu mümkün mü?
Negatif zaman kavramı genellikle zaman yolculuğunun ve özellikle de zamanda geriye gitmenin mümkün olup olmadığı tartışmalarıyla ilişkilendiriliyor.
Ancak ünlü fizikçi Albert Einstein’ın Özel Görelilik Kuramı’na göre hiçbir şeyin ışıktan hızlı gitmesi mümkün değil. Özel Görelilik ve Özel Göreliliği içine alan diğer teoriler, zamanda ileri yolculuk yapılabileceğini düşündürse degeriye gitmenin olanaksız olduğu anlamına geliyor.
Bu yüzden bazı bilim insanları, Toronto Üniversitesi’nin yeni araştırmasına da şüpheyle yaklaştı. Örneğin Alman teorik fizikçi Sabine Hossenfelder, bir YouTube videosunda araştırmayı yorumlayarak, “Bu deneydeki negatif zamanın, zamanın geçişiyle hiçbir ilgisi yok. Bu sadece bir grup fotonun bir ortamda nasıl hareket ettiğiyle ilgili,” sözlerini kullandı.
Toronto fizikçileri ise araştırmalarının zamanda geriye gitmenin mümkün olduğunu söylemediğini ve geniş çapta yanlış anlaşıldıklarını savunuyor.
Üniversitede deneysel kuantum fiziği konusunda uzmanlaşmış bir profesör olan Aephraim Steinberg, “Bu, bizim için diğer fizikçilerle konuşmanın bile zor olduğu bir konu. Sürekli yanlış anlaşılıyoruz,” dedi.
“Kimse zaman yolculuğunun bir olasılık olduğunu iddia etmiyor. Zaman içinde geriye doğru gitmekle ilgili hiçbir şey söylemek istemiyoruz. Bu yanlış bir yorumlama.”